Abaoe m’eo bet krouet e 1989, Gouel Kan ar Vartoloded en deus kaset ac’hanoc’h kalz dija, eus Afrika da Azia, da Amerika, eus ar geltieg d’ar Balkanoù, eus ar Su d’an inizi. Evit e 16vet abadenn (8, 9 ha 10 a viz Eost 2025), e vo…
Dizout ar Gouel
Ur 16vet abadenn prest da stalian
Degouezh Kebek !
Abaoe tost da ugent vloaz e vez krouet liammoù ispisial etre Kebek, mignoned Sant-Yann-Porzh-Joli war ar stêr Sant-Laorañs ha Festival du Chant de Marin de Paimpol, a zegemer e pep embannadur strolladoù deuet eus “ du-hont”. Evit 2025 o deus divizet aozerien Gouel Paimpola lakaat ar gaoz war krouidigezh arzel ha mor (pinvidik) Kebek. Hep disoñjal ar “broadoù kentañ” o deus poblet an tiriad a-raok donedigezh an trevadennerien gentañ, a orin brezhon, euskarat pe norman peurliesañ…
War ar programm
Evel kustum, ne vir ket ar gouel diouzh distro ebet, tamm tec’hadenn ebet : dizoloadennoù sonerezhel, c’hoantoù eus amañ hag eus lec’h all a raio dalc’hmat gouel Paimpolais dibar. War ar programm, sonerezh ar bed, tiez-mor, sonerezh Breizh, festù-noz, sonerezh eus ar straed hag eus ar c’haeoù – bagadavoine, batucada, fanfareoù… Hep disoñjal an diskouezadegoù, an obererezhioù evit an arvesterien yaouank, an tañvaoù produioù eus ar vro ha un daou c’hant bennak a vag hêrezh, aktourien ha kinkladurioù kaer ar festival. Festival du Chant de Marin, ar pevare gouel e Breizh, a c’hoanta ho gwelet war kaeoù Paimpol, evit e c’hwezekvet abadenn, d’ar Gwener 8, d’ar Sadorn 9 ha d’ar Sul 10 a viz Eost 2025.
Paimpol, o teskiñ diwar-benn ar mor
Pempoull zo lec’hiet war aodoù hanternoz Breizh. Ur porzh-mor eo, bet savet ar c’haeoù kentañ anezhañ e 1842. Al lennoù-porzh, savet etre 1878 ha 1902, a zo bremañ gouestlet d’ar bagoù-bageal ha d’ar pesketaerezh artizanel. Met da vare berzh mat ar gêr, hini ar « pesketaerezh d’an Island » bet sublimet gant Loti pe Botrel, d’ar c’houlz-se e oa ouzhpenn 80 goueletenn a-regennoù e-barzh lennoù-porzh Pempoull, o reiñ tu da dremen eus ur c’hae d’egile war droad en ur vale war bourzh al listri. Brudet e oa neuze Pempoull evit bezañ unan eus ar porzhioù-mor pennañ evit ar morueta.
Eus Kroaz an Intañvezed da Voger ar Re Varv betek porzh Pempoull, sterniet en ur skrin a annezoù paramantourien kozh, eo hollvezant eno louc’h an hanez glorius ha mantrus-se. Pelec’h lidañ an avañtur-mor-se estreget e Pempoull ? E Pempoull m’he deus bet pep familh he lod, en un doare skrijus a-wechoù, er glad boutin-se, ur glad prizius ha bresk a adkaver roud anezhañ evel-just e kanaouennoù ar vartoloded. N’eus ket a ginkladur gwelloc’h evit ur Gouel ma chom e neudenn, diouzh red an emdroadurioù bet dibabet a-ratozh, ar c’hanaouennoù-mor.
Enor d'ar c'hastelloù-mor
An holl strolladoù a ra gant ar stil sonerezh-se, bev-buhezek war hon aodoù, zo tremenet dre Bempoull pe o deus c’hoant da vont di da seniñ. N’eus abadenn-vor all ebet hag a c’hallfe diskouez un hevelep roll troioù kaer : e 2011 c’hoazh e vo un 60 strollad bennak hag a gan kanaouennoù-mor oc’h aloubiñ porzh Pempoull e-pad 3 devezh ar gouel. War an holl vagoù, e pevar c’horn ar bed, e talveze ar c’hanaouennoù-se da luskañ ha da reizhañ embregadennoù ar vartoloded, er bourzh pe war ar c’hae. War vor, hag e tavarnioù ar porzhioù, e tegasent plijadur d’ar prantadoù diskuizh na c’halled ket tremen hepto. Diamzeret eo bremañ o zalvoudegezh a drugarez da araokadennoù an teknik, setu m’eo deuet ar c’hanaouennoù martoloded da binvidikaat glad ar mor hag ar sonerezh hiziv an deiz, pa vez kontet deomp gant ar sonennoù-mor avanturioù marzhus, enno beajoù ha dizoloadennoù, peñseoù ha kurioù, karantez ha kamaladegezh.
Bep eil bloaz e klask Gouel Pempoull enoriñ an holl vartoloded-se zo o c’hanaouennoù kement a destenioù eus an avanturioù-se, deuet betek ennomp gant an hengoun dre gomz hag an dastumadegoù sevenet gant un nebeud tud entanet. Mard eo Pempoull ur porzh-mor, ur gêr eus Breizh zo anezhi ivez, ha ne fell ket dezhi ankouaat he gwrizioù : un tamm mat eus ar programm a raio kont gant sonerezh ha kanaouennoù Breizh. Holl anvioù brudet al leurenn vrezhonek, eus Alan Stivell da Dan ar Braz, en ur dremen dre Denez Prigent, Erik Marchand, Nolwenn Korbell, Gilles Servat, Tri Yann, The Celtic Social Club, Louis Capart, Gwendal, Gwennyn, Red Cardell, EDF… zo deuet di d’en em broduiñ.
Kêr digor ha lec’h tremen, reiñ a ra Pempoull da soñjal diharz ivez er beajoù a bellvor. En heklev da gement-se e ro programmadur ar Gouel ur plas bras da sonerezhioù ar bed, en ur dremen eus aodoù hanternoz Europa da ribloù ar mor Kreizdouarel, eus broioù ar Reter da Afrika, eus an Amerik da Geltia… Goran Bregovic, Idir, Carlos Nuñez, Rokia Traoré, Touré Kunda, Johnny Clegg, Marianne Faithfull, an Tambours du Bronx, Buena Vista Social Club, Luz Casal, Sinéad O’Connor, The Chieftains, Carlos Nuez, Simple Minds, The Waterboys, Youssou N’Dour, Hugues Aufray, Souad Massi, I Muvrini, Emir Kusturica, Asaf Avidan, Rachid Taha, Arno, Ana Calvi, Groudation … evit chom hep menegiñ an holl anezhe, zo deuet da rannañ leurenn vras Gouel Kan ar Vartoloded.
Un emvod bagoù hengounel
Gouel Paimpol a zo ivez lid ar c’hoarioù kozh. Bep daou vloaz, e bloavezhioù dibar, e vez degemeret gant ar porzh un 200 bag bennak eus mare ar morlu koad. Ha war ar vag, o skipailh, tost da vil “bleiz-mor”, yaouank ha kozh. Kemer a reont perzh, an deiz a-raok ar Festival, er « rally parade » goude-se er « crew meal » brudet ha birvidik ha bep mintin, er sonadeg foghorn a embann kregiñ ar gouelioù. E-pad tri devezh e vez kinklet bazenn niv. 1 porzh Paimpol gant gouelioù liesliv gwastilli Cancale ha Granville, gaffered kozh ha privezioù St-Malo, bigi kregin ar Rade de Brest… bigi eus eus eus eus eus eus eus. e pep lec’h, eus Dunkerque da La Rochelle, Inizi ar C’hanol, aod su Bro-Saoz, an Izelvroioù, Iwerzhon pe Alamagn…hag eus ur flodad roeñverien…
Ur gouel keodedour
Gouestlet eo ar Festival da vrudañ yezh ha sevenadur Breizh. Implijout a ra panelloù hag ul lec’hienn divyezhek ha gouestlet e vez ul lec’h bras d’ar produiñ sonerezh brezhonek. Festival du Chant de Marin a zo bet ar gouel brezhonek kentañ o tapout (e 2008) al label Ya d’ar Brezhoneg (live 1) embannet gant Ofis ar Brezhoneg. E 2016 en deus gounezet ivez priz Kannad ar Brezhoneg – Priz ar Brezhoneg, roet gant Produits en Bretagne.
Pennaennoù zo gant Gouel ar c’hanaouennoù martolod ! Prederiet gant dazont ar blanedenn ez eo unan eus gouelioù diazezer ar C’holektiv gouelioù Breizh engouestlet d’an diorren padus ha kengret, m’emañ bremañ 23 gouel e Breizh ezel anezhañ. Prederiet gant dazont Breizh eo deuet ar Festival da vezañ ezel eus ar gevredigezh Produ e Breizh.